به گزارش پایگاه خبری اورمیه، مشکلات شهرسازی اورمیه این روزها داد مردم را بهمراه داشته و تخلفات در حوزه ساخت و ساز و مدیریت شهری که منجر به مشکلات عدیده برای شهروندان شده و طی سال های اخیر باعث ورود وزارت اطلاعات، دادگستری و بازرسی به عملکرد شهرداری شد و دستگیری‌های نیز در پی داشت، بیش از پیش بر مشکلات مدیریت شهری و زندگی مردم تاثیر گذار بوده است.

طرح جامع شهر اورمیه با هدف برنامه‌ریزی ۱۵ ساله برای بررسی محدوده پیشنهادی شهر و حریم آن و توسعه اصولی شهر و با محوریت جمعیت، مساحت محدوده و حریم بعد از جلسات مختلف بین دستگاه‌های مرتبط به مراحل پایانی رسیده و مهندس مشاور نیز مطالعات خود را برای آن انجام داده، این روزها تبدیل به منازعه بین شورا و شهرداری با راه و شهرسازی استان شده است.

طرح جامع اورمیه چیست؟

سیدمحسن حمزه‌لو مدیرکل راه و شهرسازی آذربایجان‌غربی با اشاره به اینکه افق طرح جامع شهر اورمیه ١۵ ساله تعیین شده، گفت: با توجه به افزایش محدوده شهر اورمیه در طرح جامع، نیاز است شهرداری نسبت به نظارت و کنترل این محدوده‌ها اقدام کند تا مدیریت و کنترل یکپارچه اعمال شود.
وی با اعلام اینکه مساحت کل شهر اورمیه در طرح تفصیلی افق ١۴٠۵ برابر با ١١ هزار و ٢١٧ هکتار است، ادامه داد: تراکم ناخالص شهر اورمیه در طرح تفصیلی ٨٨ نفر و تراکم خالص شهری ۲۳۲ نفر در هکتار است.
حمزه‌لو تصریح کرد: طرح جامع شهر جدید به منظور تأمین نیازهای مسکن در قالب الگوهای مختلف سکونت و همچنین تأمین خدمات عمومی مورد بازنگری قرار گرفته تا پاسخگو و تأمین‌کننده نیازهای روز جامعه باشد.
مدیرکل راه و شهرسازی آذربایجان‌غربی تأکید کرد: ارتقای کیفیت زندگی شهری و ‌توجه به نظام‌مندی ساخت و سازها و جلوگیری از تخلفات شهری از عواملی هستند که در طرح بازنگری و تفصیلی شهر اورمیه مورد تاکید قرار دارد.

انتقاد اعضای شورای شهر به تصویب احتمالی طرح جامع

توحید علی‌نژاداصل دبیر اول شورای شهر اورمیه درخصوص طرح جامع این شهر گفته است: شورای اسلامی شهر اجازه نخواهد داد آینده دو دهه مردم شهر اورمیه با تصویب شبانه طرح جامع شهر به یغما برود و برابر سرانه های رسمی کشوری و مستندات موجود مدیریت شهری روزانه به بیش از یک میلیون نفر خدمات ارائه می دهد.
وی ادامه داد: لذا با توجه به تفاوت فاحش برخورداری شهرهای بالای یک میلیون نفر از تسهیلات و حمایت های دولتی با شهرهای زیر یک میلیون نفر، شورای اسلامی شهر قاطعانه از حق و حقوق شهروندان در این راستا دفاع خواهد کرد و از تمامی دستگاههای متولی نیز انتظار همراهی جهت احقاق حقوق شهروندان این خاک پاک را دارد.

علی مصطفی زاده سخنگوی شورای شهر اورمیه با بیان اینکه “مطالعه طرح جامع فعلی” شهر اورمیه با روند کنونی دارای ایرادات و مشکلات اساسی می باشد که شهر را از لحاظ ساخت و ساز و نوع کاربری تعریف شده برای قسمت‌های مختلف آن دچار مشکلات دوچندان خواهد کرد، افزود: برای اصلاح اشکالات طرح تفصیلی فعلی، طرح جامعی نیاز است که بتواند پاسخگوی نیازهای آتی شهر و شهروندان را تامین کند و عده‌ای با رقابت‌های سیاسی و … سعی در تصویب طرح جامع بدون ملاحظات واقعیت‌های کلانشهر شدن اورمیه (به عنوان مرکز استان) برای ضربه زدن به شهرداری و البته شهروندان را دارند و متاسفانه مسئولان مرتبط در اداره راه و شهرسازی بدون در نظر گرفتن نکته نظرات شورای شهر و شهرداری (اصلی ترین نهادهای مرتبط با این موضوع) شتابزده سعی دارند مطالعه طرح جامع فعلی را نهایی کنند که قطعا اعضای شورای شهر و شهرداری اجازه نمی دهند حق و حقوق شهروندان اورمیه بازیچه برخی از تصمیمات خام و مغرضانه شود!
رئیس کمیسیون عمران، حمل و نقل و برنامه‌ریزی شهری شورای اسلامی شهر اورمیه با بیان اینکه اسناد و مدارک معتبر ارائه خدمات روزانه به یک میلیون نفر توسط شهردار اورمیه (در اعتراض به تحلیل‌ها و برآوردهای جمعیتی مشاور) به وزارت راه و شهرسازی و سایر ارگانهای مرتبط ارائه شده و توضیحات لازم نیز داده شده، افزود: تصویب بدون اصلاحات مورد نظر شورا و شهرداری و بدون لحاظ جمعیت یک میلیونی شهر اورمیه که به جلوگیری از کلانشهر شدن اورمیه می انجامد، شهرداری اورمیه را تا بیست سال از ماهانه دهها میلیارد تومان کمک دولتی محروم می کند، که این امر چیزی بجز تضییع حق و حقوق مردم اسم دیگری ندارد.
مصطفی زاده با اشاره به اینکه عده‌ای درصدد ضربه زدن به منافع مردم اورمیه هستند اعلام کرد: شورای شهر و شهردار در مبارزه با فساد و رانت خواری و تضییع اموال مردم با کسی شوخی ندارند و مسئولینی که بصورت عمدی یا سهوی باعث محروم شدن مردم این شهر از حقوقشان می‌شود را معرفی خواهندکرد.

طرح جامع یک شبه نهایی نشده / متولی ارائه آمار، شرکت‌های خدمات رسان نیست

سیدمحسن حمزه لو مدیرکل راه و شهرسازی آذربایجان‌غربی در حضور خبرنگاران در خصوص طرح جامع گفت: هدف ما نگاه تخصصی و قانونی به توسعه و آینده شهر است.
وی در خصوص جلسات بررسی مطالعاتی طرح جامع گفت: در جلسات مختلف نمایندگان شهرداری و شورای شهر هر کدام با دو جلسه غیبت حضور داشته‌اند و طرح مطالعاتی جامع شهر اورمیه با بررسی تخصصی و کارشناسی به تصویب اکثریت اعضای جلسه رسیده و برای مصوبه به تهران ارسال شده است ضمن اینکه برای طرح جامع یک اطلاعات پایه لازم است که این آمار و اطلاعات فقط باید از طریق متولی آن در اختیار ما قرار گیرد و در این خصوص متولی ارائه آمار جمعیت شهری بر عهده سازمان مدیریت و برنامه ریزی است و طی آخرین مکاتبه به شهرداری اورمیه اعلام کرده که با توجه به سرشماری سال ۱۳۹۵ و اعمال درصد رشد جمعیت تا سال ۱۴۰۱، جمعیت فعلی اورمیه ۸۲۲ هزار و ۱۰۰ نفر است در حالیکه نمایندگان شورا و شهرداری، میزان خدمات رسانی دستگاه‌های خدمات رسان چون شرکت گاز و شهرداری را مبنای آمار جمعیت شهری می‌دانند و بر این مبنا جمعیت شهر اورمیه را بیش از یک میلیون نفر اعلام می‌کنند.

حمزه‌لو جمعیت را یکی از ۷ پارامتر کلانشهر محسوب شدن یک شهر اعلام کرد.
وی اضافه کرد: مطالعات طرح جامع، ۱۳ ماه پیش توسط مشاور آغاز شده و اینگونه نیست که یک شبه نهایی شده باشد؛ در صورت لزوم صورت جلسه امضا شده جلسات در رابطه با طرح جامع اورمیه ، توسط روابط عمومی در اختیار رسانه‌ها قرار خواهد گرفت و اداره کل راه و شهرسازی آذربایجان‌غربی در مسیر توسعه شهری تمام قد در کنار مجموعه مدیریت شهری قرار دارد و از هیچ تلاشی در این راستا دریغ نخواهد نکرد.

کارشناسان چه می‌گویند

یک کارشناس نزدیک به نهاد مدیریت شهری اورمیه می گوید: طبق ارزیابی شورا و استعلام از شرکت‌های خدمات رسان برق، آب، مخابرات و گاز و همچنین محاسبه ضریب رشد جمعیت شهر و همچنین ضریب مهاجرپذیری شهر اورمیه از شهرها و روستاهای اطراف و محلات جدید شکل یافته و ثبت شده در آمار شهرداری، هم اکنون حداقل جمعیت این شهر ۹۵۰ هزار نفر است که ثبت احوال نیز بزودی تایید خود را اعلام خواهدکرد.

وی افزود: یکی از دلایل این مشکل، لغو طرح سرشماری نفوس و مسکن در سال ۱۴۰۰ بود که باعث شد جمعیت اورمیه بر مبنای سال ۹۵ و با یک ضریب اندک محاسبه شود که با این محاسبه جمعیت شهر اورمیه حداکثر ۸۵۰هزار نفر اعلام شده است.

وی خاطر نشان کرد: مهم ترین مشکل در این بین، عدم تخصیص بودجه ملی از سوی دولت به شهرهای بین ۵۰۰ هزار تا یک میلیون است و با توجه به ۱۵ ساله بودن طرح، دولت تا ۱۵ سال آینده بودجه‌ای به شهر اورمیه نخواهدداد و تصویب طرح جامع با جمعیت کمتر و غیرواقعی به نفع دولت خواهدبود و بار مالی دولت را کاهش خواهدداد هر چند مشکلات متعددی برای شهر اورمیه و مدیریت شهری و شهروندان مرکز استان آذربایجان‌غربی رخ دهد.

این کارشناس اذعان کرد: قطعا با این روند و با توجه به کاهش شدید درآمدهای شهرداری‌ها، با قوانین جدید شهرسازی درآمد شهرداری کفاف آغاز پروژه‌های عمرانی را نخواهدداشت و در آینده شاهد مشکلات و عدم توسعه اورمیه خواهیم بود.

قادر احمدی نائب رئیس سازمان نظام مهندسی آذربایجان‌غربی و عضو هیات علمی دانشگاه اورمیه در خصوص حواشی طرح جامع اورمیه گفت: براساس مصوبه هیات وزیران وتایید شورای عالی شهرسازی و معماری ایران تهیه و تصویب طرح‌های جامع شهرها فرآیند مشخصی دارد که خارج از آن امکان تصویب طرح‌ها ممکن نیست.

وی افزود: در خصوص رده بندی شهرهای بزرگ، “مجموعه‌های شهر میانه” بین ۲۰۰ تا ۵۰۰ هزار نفر جمعیت، ” مجموعه شهری بزرگ” بین ۵۰۰ هزار تا یک میلیون نفر جمعیت و” کلانشهرها” با جمعیت بالای یک میلیون نفر رده بندی می‌شوند که دسته کلانشهرها مزایای خاصی چون دریافت بودجه دولتی برای امور عمرانی و زیربنایی دارند.

وی اضافه کرد: تصویب طرح جامع یک برنامه حاکمیتی است و هم شورای شهر و شهرداری اورمیه و هم راه و شهرسازی استان آذربایجان‌غربی مطالب درست و حق به جانبی را بیان می‌کنند و نمی‌توان برای آنها خُرده گرفت.

عضو هیات علمی دانشگاه اورمیه اضافه کرد: مشکل اصلی و گره کور ایجاد شده بین دو نهاد علی‌رغم تلاششان برای آینده شهر اورمیه ، لغو سرشماری نفوس و مسکن بدلیل همه‌گیری کرونا در سال گذشته و دقیق نبودن آمار رسمی جمعیت اورمیه مرکز استان آذربایجان‌غربی است.

احمدی ادامه داد: جلسات مربوط به طرح جامع در چندین نوبت برگزار شده و به دلیل عدم اتفاق نظر در ارتباط با تعداد جمعیت شهر در سال پایه با توجه به انجام نشدن سرشماری، تخمین جمعیت شهر اورمیه قاعدتا باید از سوی مرکز آمار و سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی اعلام شود که در این خصوص نیز جمع‌بندی نشده و قرار بر تصمیم گیری در شورای عالی شهرسازی و معماری ایران می‌باشد.

نائب رئیس سازمان نظام مهندسی آذربایجان‌غربی افزود: هرچند می‌توان با حدس و گمان و با ضرایب خاص جمعیت حدودی شهر اورمیه را نسبت به آخرین سرشماری نفوس و مسکن محاسبه کرد ولی آمارهای مربوط به شرکت‌های خدمات‌رسان نیز می‌توانند در این خصوص کمک کنند ضمن اینکه پیشنهاد فنی و علمی نمونه گیری برای راستی آزمایی نیز می‌تواند در این خصوص کمک حال باشد.

احمدی خاطر نشان کرد: با توجه به اهمیت طرح جامع و تاثیر آن بر توسعه و عمران شهر و سند بالادستی طرح تفصیلی، اکنون فرصتی فراهم است که طرح جامع با تخمین مستدل و دقیق جمعیت بدون اینکه نه بصورت کاذب جمعیت زیاد و نه جمعیت کم محاسبه شود مطالعه و تهیه شود زیرا که تصمیمات گرفته شده سال‌ها بر روند توسعه و شهرسازی تاثیر خواهدبود و باید براساس افق بلندمدت تصمیم‌گیری شود.

وی اظهارکرد: با توجه به برگزاری جلسات شورای توسعه و برنامه‌ریزی استان به ریاست استانداری آذربایجان‌غربی، نهاد عالی استان می‌تواند کارگشای تصمیم گیری باشد و برای حل موضوع چاره اندیشی کند تا هم روال توسعه شهر بصورت دقیق‌تر طرح ریزی شود و هم امکان هرگونه خطا و اشتباه کاهش یابد.